1.4.3.1 Non-dualisme
In het dualisme wordt een onderscheid gemaakt tussen de hard-, wet- en software. Als men uitgaant van de eenheid van denken-leren en doen, het non-dualisme, vervalt dat onderscheid en hanteert men een aantal andere uitgangspunten.
Hoe doe ik dat?
- U beseft dat het niet de fysiologische, chemische hersenprocessen zijn die kennis voortbrengen in onze wereld, maar de interpretaties van onze ervaringen
- U weet dat interpreteren een psychologisch fenomeen is dat weliswaar mogelijk wordt gemaakt door het neurologische proces en anatomische structuren, maar daarmee niet samenvalt. Het bestuderen van de hersenverbindingen en activiteiten als biologisch substraat zegt u niets over de aard van de ervaring en betekenisgeving
- U realiseert zich dat zonder de fysieke activiteit (als interactie in de omgeving) er zelfs geen grondslag is voor neurologische verbinding, zoals blijkt uit sensorische deprivatie
- U bedenkt dat het niet de hersenen zijn die denken, ontvangen, geloven of beslissingen nemen. De hersenen zelf kennen geen motieven of emoties, sterker nog, ze hebben zelfs geen enkel gevoel. Het is de persoon met hersenen die alle activiteiten doet en daarom verantwoordelijk is voor de consequenties van zijn beslissingen en handelingen
- U bedenkt dat hersenprocessen zelf alleen de trias denken-leren-doen (het functioneren) van het verstand ondersteunen. Beide komen echter niet voort uit de diepe krochten van de hersenen, maar uit interacties tussen een persoon en de wereld. Er is dus een duidelijk ontologisch verschil in causaliteit
- U realiseert zich dat neurowetenschappen een mechanische (fysieke en fysiologische) causaliteit hanteren die toepasbaar is op de hersenenprocessen. Een ander type causaliteit is kwalitatief: een soort niet-deterministisch determinisme, voortkomend uit de evolutie met daarin genesteld actieve actoren die zelf verschillende redenen overwegen om daarin te handelen
- U weet dat als leren puur neurologisch zou zijn, dat wil zeggen een biologisch, fysiologisch, chemisch proces, een actie-reactie op basis van prikkels, er van kennisontwikkeling niet of nauwelijks sprake zou zijn, laat staan van creativiteit, ontwerpen etc. voor nog niet eerder opgetreden situaties. Tenzij het om ‘fouten’ zou gaat die achteraf gouden grepen blijken te zijn (zie seredipiteit)
- U ziet het ontwerpen van nieuwe oplossingen i.c. kennisontwikkeling als een psychologisch proces dat zijn basis heeft in het actief zijn in de wereld en betekenisgeving aan de eruit voortkomende ervaringen
- U concludeert met Gergen (2010) dat ons gedrag niet veroorzaakt wordt door de hersenen, maar door agenten/actoren in de wereld om ons heen. Voor de mens is dat vooral in sociale en culturele wereld.
Meer weten? Zie Wat? (inter.)