AHMAS

C. Denkhulp

• A. Vindkunde
  • Inleiding vindkunde
  • 1. Kennisdomein
  • 1.1 Waarheidsvragen
  • 1.1.1 Causaliteit
  • 1.1.2 Theorie-data cyclus
  • 1.1.3 Waarheidscriteria
  • 1.1.3.1 Correspondentiecrit.
  • 1.1.3.2 Relevantiecriterium
  • 1.1.3.3 Coherentiecriterium
  • 1.1.3.4 Werkzaamheidscrit.
  • 1.1.4 Waarschijnlijkheid
  • 1.2 Waarderingsvragen
  • 1.2.1 Waarde-oordelen
  • 1.2.1.1. Kernwaarden
  • 1.2.1.2 Cultuurvragen
  • 1.2.2 Hermeneutische C.
  • 1.2.3 Rechtvaardigingscrit.
  • 1.2.4 Plichtsoordelen
  • 1.2.4.1 Geboden
  • 1.3 Ethische vragen
  • 1.3.1 Ethische w.oordelen
  • 1.3.1.1 Deugdzaamheid
  • 1.3.2 Moreel beraad
  • 1.3.3 Ethische criteria
  • 1.3.4 Ethische richtlijnen
  • 1.4 Esthetische vragen
  • 1.4.1 Esthetische w.oordelen
  • 1.4.2 Beschouwing
  • 1.4.3 Esthetische criteria
  • 1.4.4 Trends & Modes
  • 1.5 Vitaliteitsvragen
  • 1.5.1 Intuitie
  • 1.5.2 Eenheid P, P & R
  • 1.5.3 Vitaliteitscriteria
  • 1.5.4 Bewustzijn
  • 1.6 Praktijkvragen
  • 1.6.1 Waarden & Waarh.
  • 1.6.2 PDCA-cyclus
  • 1.6.3 Bedrijfsvoeringcriteria
  • 1.6.4 Wat werkt
  • 1.7 Complexe vragen
  • 1.7.1 Non-lineaire C.
  • 1.7.2 Syst.werkwijze
  • 1.7.3 Voortgangscriteria
  • 1.7.3.1 Inzicht
  • 1.7.3.2 Synergie
  • 1.7.3.3 Consensus
  • 1.7.4 Bijdragen
  • 2. Ordenen
  • 2.1 Begrippen
  • 2.1.1 Begripsvorming
  • 2.1.1.1 Wetensch.object
  • 2.1.1.1.1 Waarom-vraag
  • 2.1.1.1.2 Hoe-vraag
  • 2.1.1.1.3 Ontw.vraag
  • 2.1.1.1.4 Historievraag
  • 2.1.1.1.5 Reguleringsvraag
  • 2.1.1.1.6 Fitnessvraag
  • 2.1.1.2 Denkend subject
  • 2.1.1.2.1 Adaptief denken
  • 2.1.1.2.2 Constr.denken
  • 2.1.2 Kwaliteiten
  • 2.1.2.1 Functionaliteit
  • 2.1.2.2 Doelmatigheid
  • 2.1.2.3 Vitaliteit
  • 2.1.2.4 Contextualiteit
  • 2.1.2.5 Moraliteit
  • 2.1.2.6 Ethiek
  • 2.1.2.7 Esthetiek
  • 2.1.2.8 Multi-perspect.
  • 2.1.3 Kwantiteiten
  • 2.1.4 Belangen
  • 2.1.4.1 Levensdomeinen
  • 2.1.4.2 Betekenis
  • 2.1.4.3 Kennisgebied
  • 2.1.4.3.1 Vakkennis
  • 2.1.5 Kaders
  • 2.1.5.1 Functioneel kader
  • 2.1.5.2 Sociaal kader
  • 2.1.5.3 Politiek kader
  • 2.1.5.4 Symbolisch kader
  • 2.1.5.4.1 Betekenisverlening
  • 2.1.5.4.2 Tekens&Symbolen
  • 2.1.5.5 Organisch kader
  • 2.1.5.6 Pragmatisch kader
  • 2.1.5.7 Krachtenveld
  • 2.1.5.8 Cont.adaptief kader
  • 2.1.6 Posities
  • 2.1.7 Kennisdragers
  • 2.1.7.1 Kenniscontainers
  • 2.1.8 Voorwaarden
  • 2.2 Modellen
  • 2.3 Theorieen
  • 2.4 Paradigma's
  • 2.4.1 Soc.constructivisme
  • 2.4.2 Kritisch realisme
  • 2.4.2.1 Causaliteit
  • 2.4.2.2 Gelaagde W.
  • 2.4.2.3 Niet-feitelijk niveau
  • 2.4.3 Fenomenologie
  • 2.4.4 Reductionisme
  • 2.4.5 Holisme
  • 2.4.6 Pragmatisme
  • 2.4.6.1 Verheldering
  • 2.4.6.2 Modules
  • 2.4.6.3 Functionalistisch
  • 2.4.6.3.1 Architectuur
  • 2.4.6.3.2 Managementvisie
  • 2.4.6.4 Bijdrage samenl.
  • 2.4.6.5 Pragm.pragmatisme
  • 2.5 Wereldorientaties
  • 2.5.1 Ordening (w.o.)
  • 2.5.1.1 Waarom? (orde)
  • 2.5.1.2 Hoe? (orde)
  • 2.5.1.2.1 Wereldmodel 1
  • 2.5.1.2.2 Modernisme
  • 2.5.1.2.3 Wetensch.indeling
  • 2.5.1.3 Wat? (orde)
  • 2.5.1.3.1 Mensbeeld
  • 2.5.1.3.1.1 Menswetensch.
  • 2.5.1.3.1.1.1 Zijnsgericht P.
  • 2.5.1.3.1.1.2 Antrop.P.
  • 2.5.1.3.1.2 Evolutieleer
  • 2.5.1.3.1.3 Conflictmodel
  • 2.5.1.3.1.4 Behaviorisme
  • 2.5.1.3.1.5 Humanisme
  • 2.5.1.3.1.6 Cognitivisme
  • 2.5.1.3.1.7 Levensbesch.
  • 2.5.1.3.1.8 Vitalisme
  • 2.5.1.3.1.9 Pragmatisme
  • 2.5.1.3.2 Cultuurvisie
  • 2.5.1.3.2.1 Cultuur
  • 2.5.1.3.2.1.1 Soorten
  • 2.5.1.3.2.1.1.1 Modernistisch
  • 2.5.1.3.2.1.1.2 Postmodern
  • 2.5.1.3.2.1.1.3 Definities
  • 2.5.1.3.2.1.2 Verborgen D.
  • 2.5.1.3.2.1.3 Cult.dimensies
  • 2.5.1.3.2.1.4 Socialisatie
  • 2.5.1.3.2.1.5 Com.context
  • 2.5.1.3.2.1.5.1 Hoog-laag
  • 2.5.1.3.2.1.5.2 Tijdsbeleving
  • 2.5.1.3.2.1.5.3 Pers.ruimte
  • 2.5.1.3.2.1.5.4 Boodschap
  • 2.5.1.3.2.1.5.5 Info-stromen
  • 2.5.1.3.2.1.5.6 Actieketen
  • 2.5.1.3.2.1.6 Artefact
  • 2.5.1.3.2.1.7 Vijf i's
  • 2.5.2 Chaos (w.o.)
  • 2.5.2.1 Waarom? (chaos)
  • 2.5.2.1.1 Fund.onvoorsp.
  • 2.5.2.2 Hoe? (chaos)
  • 2.5.2.2.1 Wereldmodel 2
  • 2.5.2.2.2 Postmodernisme
  • 2.5.2.2.2.1 Sociaal construct
  • 2.5.2.2.2.2 Verbinden
  • 2.5.2.2.2.3 Niets vanzelfspr.
  • 2.5.2.2.2.4 Impliciete kennis
  • 2.5.2.2.2.5 Deconstrueren
  • 2.5.2.2.3 Van Dinten
  • 2.5.2.3 Wat? (chaos)
  • 2.5.2.3.1 Onderstroom
  • 2.5.2.3.2 Metaforen
  • 2.5.3 Orde-chaos transitie
  • 3. Levensloop
  • 3.1 Levensfasen
  • 3.2 Cogn.emo.ontwikkeling
  • 3.3 Persoonlijke waarden
  • 3.4 Persoonlijkheidsleer
  • 3.5 Ken uzelf
  • 3.5 Morele ontwikkeling
  • 3.5 Psychosociaal
  • 3.5.1 Combineren
  • 4. Historie
  • 4.1 Grondslagen
  • 4.1.01 Inleiding
  • 4.1.02 Epistemologie
  • 4.1.03 Actie
  • 4.1.04 Kenapparaat
  • 4.1.05 Cognitieve nis
  • 4.1.06 Darwin-machines
  • 4.1.07 Memen
  • 4.1.08 Variatie
  • 4.1.09 Selectie
  • 4.1.10 Replicatie
  • 4.1.11 Emergentie
  • 4.1.12 Conclusies
  • 4.2 Grondleggers
  • 4.3 Pioniers
  • 4.3.1 Ackoff
  • 4.3.1.01 Markgerichtheid
  • 4.3.1.02 Leiderschap
  • 4.3.1.03 Systeem
  • 4.3.1.04 Hersenmodel
  • 4.3.1.05 Leren
  • 4.3.1.06 Onderzoek en innovatie
  • 4.3.1.07 Onderwijs
  • 4.3.1.08 Democratie
  • 4.3.1.09 Comp.problemen
  • 4.3.1.10 Probleem oplossen/besluiten
  • 4.3.1.11 Probleem
  • 4.3.1.12 Beat the system
  • 4.3.1.13 Multidisciplinariteit
  • 4.3.1.14 Drie vormen PO
  • 4.3.1.15 Coping
  • 4.3.1.16 Ideale stijl
  • 4.3.1.17 Investeren
  • 4.3.1.18 Struct.verbetering
  • 4.3.1.19 Kwaliteitszorg
  • 4.3.1.20 Businessmodel
  • 4.3.1.21 Methodiek
  • 4.3.1.22 Structural mapping
  • 4.3.1.23 Restjes
  • 4.3.2 Argyris
  • 4.3.2.1 Creatieve mindset
  • 4.3.2.1.1 Handelingstheorie (Arg.)
  • 4.3.2.1.2 Meerslagleren
  • 4.3.2.2 HRD
  • 4.4 Tijdsbeelden
  • 5. Contrasten
  • 5.1 Anders denken
  • 5.2 Economie
  • 5.2.1 Goederen-Diensten
  • 5.2.2 Diensten-dominantie
  • 5.2.3 Service
  • 5.2.4 Werking
  • 5.2.5 Experience
  • 5.2.6 Kenniseconomie
  • 6. Bronnen
  • 7. Kennisdragers
  • 7. Metacomp.gedachte
  • 8. Pragm.verhelderen
  • 8.1 Belangen
  • 8.2 Context
  • 8.3 Cultuur
  • 8.4 Kaders
  • 8.5 Positie
  • 8.6 Succescriteria
  • 8.7 Wederkerigheid
  • 8.8 Interactiviteit
  • 8.9 Randvoorwaarden
• B. Methode
• C. Kennismanager
• D. Ervaringsdesk.
• E. Studiemodules

4.3.1.07 Onderwijs

Ackoff levert stevige kritiek op het bestaande onderwijs. Hij pleit voor een creatieve oplossing van onderwijsproblemen, voor een radicaal herontwerp (redesign).
Het bestaande onderwijs is bureaucratisch. Een bureaucratie is gericht op overleven. Het onderwijs is een machine-organisatie, een massaproductieproces. De onderdelen zijn atomistisch.

De curriculumindeling in gescheiden vakken is kunstmatig. De vorm is losgekoppeld van de inhoud. Het onderwijs werkt mechanistisch. De input is bepalend. Onderwijs ontmoedigt creativiteit.
Kennis van een docent of van een professional is doorgaans binnen vijf jaar voor de helft onbruikbaar en verouderd. Dit wordt de halfwaarde van kennis genoemd.
Zogenaamde casuïstiek bij probleemgestuurd onderwijs is kunstmatig, omdat de juiste oplossing al bekend is bij de docent. Docenten introduceren bij probleemgestuurd onderwijs (pgo) fictieve problemen, die niet levensecht zijn. Oefeningen met gekunstelde casuïstiek hebben niets te maken met probleemoplossend handelen. Fictieve problemen zijn abstracties en niet levensecht.
In het onderwijs wordt uitgegaan van impliciete assumpties. De zogenaamde kwaliteit wordt bepaald aan de hand van formele kwaliteitscriteria zoals het aantal gegeven cursussen, het aantal contacturen, lesweken en sessies per jaar.
Bestaande systemen op het gebied van onderwijs, recht en gezondheidszorg gaan uit van een statische, onveranderlijke omgeving. Verandering wordt tegengegaan. Een maatschappij zonder verandering geeft volgens Ackoff een vertekend beeld en leidt tot stagnatie.
Men leert van eigen fouten, maar bijna niets van de fouten van anderen.
Mensen leren veel buiten het formele onderwijs om. Informeel leren is krachtig, effectief en efficiënt.
Docenten houden ervan om nieuwe vakken te geven of zich nieuwe vakinhouden eigen te maken. Onderwijzen is een uitstekende manier om zelf te leren. Een goede docent is geïnteresseerd in nieuwe onderwerpen. Elke leerling is een persoon, die met respect dient te worden bejegend. Uniciteit is waardevol. Mensen blijven hun hele leven lang leren.
Educatie biedt unieke mogelijkheden om zonder omvangrijke kosten gebruik te maken van beschikbare informatie en om van elkaar te leren. Hiermee wordt verval (entropie) tegengegaan. Educatie biedt personen een ontmoetingsruimte. Innovatie ontstaat niet binnen een bepaalde discipline, branche of sector, maar op het snijvlak van disciplines. Verbinding en ontmoeting zijn sleutelwoorden.
Ackoff pleit voor onderwijs aan de hand van reële problemen, voor levensechte casuïstiek. Een levensechte casus betreft een complexe, problematische situatie, waarvoor vooraf geen pasklare oplossing bestaat. Elke casus is uniek en contextgebonden. Door grondige analyse van een gevalsbeschrijving (casus) komt informatie, kennis en inzicht beschikbaar. Een goede analyse ontstaat door onderdelen (subsystemen) te verbinden. Een casus is contextgebonden. Omgevingsfactoren zijn van belang, evenals de sociale, culturele en historische achtergrond.
Onderwijs is aantrekkelijk, wanneer de docent zijn eigen kinderen naar zijn opleiding zou willen sturen.
Onderwijs is idealiter een lerende organisatie. Docenten dienen veel te verwachten van leerlingen.
Leerlingen kunnen elkaar veel leren. En men kan veel leren van deskundigen, die een bepaald onderwerp grondig beheersen.
Leerlingen vormen cellen, die fungeren als leernetwerken. Zij zijn in staat hun eigen leeractiviteiten en leermethoden ontwikkelen. Computers en multimedia zijn belangrijke technische hulpmiddelen.
Leerlingen kunnen elkaar examineren. Aan leerlingen kan worden gevraagd zelf examenvragen te bedenken. Zij kunnen samenvattingen en uittreksels maken voor de docenten. Ackoff pleit voor het voeren van een discussie of een debat over waarden, bijvoorbeeld over de tien geboden, religies, vaderland, het tweepartijensysteem, incest etc. Reële problemen vragen een oplossing onder reële omstandigheden.
Ackoff maakt onderscheid tussen:
* Data, informatie: knowing that
* Kennis: knowing how
* Inzicht, wijsheid: knowing why; inzicht in patronen, debat over waarden, keuzes maken

Volgens Ackoff maken mensen gebruik van verschillende realiteiten, diverse gezichtspunten, uiteenlopende mindsets. Leren vindt plaats door vragen te stellen over zaken, die nog niet kunnen worden beantwoord.
In het onderwijs is de docent de bepalende factor; the medium is the message.